Komputery
W dzisiejszych czasach niemal każde urządzenie elektroniczne korzysta z portów USB lub Thunderbolt. Te standardy łączności odpowiadają nie tylko za przesył danych, ale także za zasilanie i przesył sygnału wideo. Znajomość różnych wersji i ich możliwości jest kluczowa zarówno dla użytkowników domowych, jak i profesjonalistów, którzy potrzebują szybkiego transferu danych oraz wsparcia dla nowoczesnych akcesoriów. W artykule przyjrzymy się wszystkim dostępnym standardom USB i Thunderbolt, porównując ich prędkości, rodzaje złączy oraz dodatkowe funkcje.
USB 1.0 i 1.1
Pierwsze standardy USB pojawiły się w latach 90. Ich głównym celem było uproszczenie podłączania urządzeń peryferyjnych do komputerów. USB 1.0 oferowało maksymalną prędkość transmisji do 1,5 Mbps, a USB 1.1 zwiększyło ją do 12 Mbps. Złącza stosowane w tych wersjach to klasyczne USB-A oraz USB-B. Standard ten sprawdzał się głównie w przypadku klawiatur, myszy i prostych drukarek.
USB 2.0
Wprowadzony w 2000 roku USB 2.0 zwiększył maksymalną prędkość transmisji do 480 Mbps. Standard ten wprowadził kompatybilność wsteczną z wcześniejszymi urządzeniami oraz zyskał wsparcie dla nowych złączy, takich jak Micro-USB. USB 2.0 stało się powszechnym standardem dla dysków zewnętrznych, drukarek, skanerów i innych urządzeń wymagających szybszego transferu danych.
USB 3.0 i USB 3.1 Gen 1
USB 3.0, wprowadzone w 2008 roku, umożliwia transmisję danych do 5 Gbps. Standard ten stosuje złącza USB-A, USB-B oraz wprowadza USB-C, który z czasem stał się uniwersalnym złączem dla wielu urządzeń. W 2013 roku wprowadzono nazwę USB 3.1 Gen 1, która jest w zasadzie kontynuacją USB 3.0, zachowując tę samą prędkość, ale wprowadza bardziej nowoczesne nazewnictwo.
USB 3.1 Gen 2
USB 3.1 Gen 2 zwiększa prędkość transmisji do 10 Gbps i stosuje głównie złącze USB-C. Standard ten wprowadził również lepsze wsparcie dla zasilania urządzeń oraz przesyłu sygnału wideo. USB 3.1 Gen 2 jest wykorzystywane w nowoczesnych laptopach, dyskach SSD i szybkich akcesoriach peryferyjnych.
USB 3.2
USB 3.2 to rozwinięcie poprzednich standardów, które wprowadza tryby przesyłu danych do 20 Gbps przy użyciu złączy USB-C i multipleksowania linii transmisyjnych. Standard ten umożliwia również bardziej elastyczne zarządzanie zasilaniem i lepszą obsługę urządzeń peryferyjnych o dużym zapotrzebowaniu na prąd.
USB4
USB4 wprowadzony w 2019 roku, jest oparty na protokole Thunderbolt 3 i pozwala na prędkości transmisji do 40 Gbps. Standard ten wykorzystuje wyłącznie złącze USB-C, obsługuje przesył wideo w rozdzielczości 4K/8K oraz zwiększone możliwości zasilania urządzeń. USB4 jest kompatybilny wstecz z USB 3.x i USB 2.0.
Thunderbolt 1 i 2
Thunderbolt został wprowadzony przez Intela w 2011 roku. Thunderbolt 1 oferuje prędkość do 10 Gbps, natomiast Thunderbolt 2 zwiększa ją do 20 Gbps, łącząc dwie linie transmisyjne w jeden kanał. Oba standardy używają złącza Mini DisplayPort i umożliwiają przesył danych i sygnału wideo jednocześnie. Thunderbolt 2 był popularny w profesjonalnych stacjach roboczych oraz MacBookach.
Thunderbolt 3
Thunderbolt 3 wprowadza złącze USB-C, prędkość transmisji do 40 Gbps i pełną kompatybilność z USB-C i DisplayPort. Standard ten pozwala na przesył energii do 100 W, obsługę monitorów 4K/5K i zastosowanie w stacjach dokujących. Thunderbolt 3 zyskał popularność zarówno w komputerach PC, jak i w produktach Apple.
Thunderbolt 4
Thunderbolt 4 utrzymuje prędkość 40 Gbps, ale wprowadza bardziej restrykcyjne wymagania dotyczące minimalnych możliwości przesyłu danych i zasilania. Standard ten obsługuje dwa monitory 4K lub jeden monitor 8K, umożliwia ładowanie urządzeń do 100 W i zapewnia pełną zgodność z poprzednimi wersjami Thunderbolt oraz USB4
Porównanie prędkości i specyfikacji USB i Thunderbolt
| Standard | Maksymalna prędkość | Typ złącza | Rok wprowadzenia | Obsługa zasilania | Dodatkowe funkcje |
|---|---|---|---|---|---|
| USB 1.0 / 1.1 | 1.5 / 12 Mbps | USB-A, USB-B | 1996 / 1998 | Do 500 mA | Proste urządzenia peryferyjne |
| USB 2.0 | 480 Mbps | USB-A, USB-B, Micro-USB | 2000 | Do 500 mA | Dyski zewnętrzne, drukarki |
| USB 3.0 / 3.1 Gen 1 | 5 Gbps | USB-A, USB-B, USB-C | 2008 / 2013 | Do 900 mA | Szybkie dyski SSD, kamery |
| USB 3.1 Gen 2 | 10 Gbps | USB-C | 2013 | Do 100 W | Szybki transfer danych, wideo |
| USB 3.2 | 20 Gbps | USB-C | 2017 | Do 100 W | Multipleksowanie linii, USB-C |
| USB4 | 40 Gbps | USB-C | 2019 | Do 100 W | Kompatybilność z Thunderbolt 3, wideo 4K/8K |
| Thunderbolt 1 | 10 Gbps | Mini DisplayPort | 2011 | Do 10 W | Dane wideo |
| Thunderbolt 2 | 20 Gbps | Mini DisplayPort | 2013 | Do 20 W | Agregacja linii, dane wideo |
| Thunderbolt 3 | 40 Gbps | USB-C | 2015 | Do 100 W | Dane wideo, ładowanie, kompatybilność USB-C |
| Thunderbolt 4 | 40 Gbps | USB-C | 2020 | Do 100 W | Dwa monitory 4K lub jeden 8K, pełna kompatybilność, ładowanie |
Zrozumienie różnic między standardami USB i Thunderbolt pozwala lepiej dobrać sprzęt do własnych potrzeb. Podczas gdy starsze wersje USB wystarczają do podstawowych zadań, nowoczesne USB4 i Thunderbolt 4 oferują znacznie większą prędkość, obsługę wideo w wysokiej rozdzielczości i możliwość ładowania urządzeń. Dzięki temu zarówno użytkownicy domowi, jak i profesjonaliści mogą korzystać z elastycznych i wydajnych rozwiązań, które sprostają wymaganiom współczesnej elektroniki.
