Komputery
W świecie komputerów stacjonarnych, komputerów przeznaczonych do gamingu, trendy są bardzo różne. Czasami szukamy maksymalnej opłacalności, czyli jak największej wydajności za każdą wydaną złotówkę. Wielu z Was nie wyobraża sobie komputera gamingowego z dużą ilością podświetlenia ARGB. Jest jeszcze jeden trend, który podbija serca graczy na całym świecie, są to gamignowe komputery mini PC w obudowie mITX (mini-ITX). Komputery mini PC pomimo swoich bardzo kompaktowych rozmiarów, potrafią zaoferować również bardzo wysoką wydajność, idealną dla pasjonatów gier. W tym artykule przyjrzymy się, co sprawia, że komputery mITX są wyjątkowe, dlaczego warto wybierać energooszczędne podzespoły do takich komputerów, dla kogo są przeznaczone komputery mini PC, oraz czego należy unikać przy budowie mini PC do gier.
Czym są komputery mini ITX?
Komputery mini ITX to rodzaj komputerów stacjonarnych, które korzystają z formatu płyty głównej o rozmiarze mini-ITX. Jest to znacznie mniejszy niż standardowy format płyty głównej dla komputerów stacjonarnych, mierzący zazwyczaj około 170 x 170 milimetrów. Pomimo swojego niewielkiego rozmiaru, płyty główne mini-ITX oferują obsługę wielu podzespołów, takich jak wydajne procesory, karty graficzne, pamięć RAM czy dyski SSD. Komputery mini PC budowane są również w bardzo małych obudowach mini ITX. Pomimo bardzo małych rozmiarów takich obudów, można w nich stworzyć naprawdę bardzo wydajne konfiguracje. Producenci projektując tego typu obudowy dbają o to, aby były one przystosowane do obsługi bardzo wydajnych podzespołów zapewniając kompatybilność nawet z najwydajniejszymi procesorami i kartami graficznymi na rynku.
Dla kogo są przeznaczone komputery mini PC?
Komputery mini PC są idealne dla osób, które cenią sobie mobilność i oszczędność miejsca, nie rezygnując przy tym z wysokiej wydajności. Są doskonałym rozwiązaniem dla graczy, którzy często podróżują lub mieszkają w niewielkich mieszkaniach, gdzie przestrzeń jest ograniczona. Dodatkowo warto zauważyć, że użytkownicy coraz częściej poszukują bardzo minimalistycznych rozwiązań, gdyż nie chcą duży standardowych obudów, które dominują przestrzeń na biurku. Obecnie komputery stają się często również ozdobą i elementem aranżacji wnętrz, dlatego komputery mini ITX w obudowie mITX są idealnym wyborem dla tych, którzy szukają eleganckiego, minimalistycznego oraz dyskretnego PC. Kompaktowy rozmiar pozwala na umieszczenie ich praktycznie w każdym miejscu, niezależnie od tego, czy jest to biurko w pokoju, kącik w salonie czy też przestrzeń pod telewizorem w salonie. Dzięki temu użytkownicy mogą cieszyć się wysoką wydajnością bez kompromisów w kwestii estetyki i funkcjonalności swojego wnętrza.
Dlaczego warto wybierać energooszczędne podzespoły do komputerów mini ITX?
Jedną z największych zalet komputerów mini ITX jest ich kompaktowa forma. Mała forma która jednak wymaga optymalnego dobrania podzespołów, w tym zarządzania dostępną przestrzenią oraz co również ważne - temperaturą podzespołów. Dlatego też warto wybierać energooszczędne podzespoły, które generują mniej ciepła. Dzięki temu można uniknąć problemów z przegrzewaniem się. Bardziej energooszczędne podzespoły, generują mniej ciepła i dzięki temu często oferują cichą pracę, co jest niezwykle istotne dla graczy, którzy cenią sobie komfortowe środowisko podczas rozgrywki. Obudowy mITX mają jednak swoje ograniczenia, jeżeli chodzi o przepływ powietrza wewnątrz obudowy i trzeba mieć na uwadze to, że w takich konfiguracjach temperatury zazwyczaj będą trochę wyższe niż w standardowych komputerach w obudowach mini tower czy midi tower. W naszym poradniku, w komputerach mini PC przeznaczonych do gier, stawiamy więc na procesory AMD Ryzen serii 7000 oraz na karty graficzne GeForce RTX serii 40.
Czego należy unikać przy budowie mini PC do gier?
Podczas budowy komputera mini ITX do gier istnieje kilka rzeczy, których należy unikać, aby zapewnić optymalne działanie całej jednostki. Po pierwsze, należy unikać przegrzewających się podzespołów, tych z bardzo wysokiem poborem energii elektrycznej, choć jak wybierzemy do takich konfiguracji najwydajniejsze układy graficzne takiej jak GeForce RTX 4080 Super czy RTX 4090, to nie ma zmiłuj się. W przypadku tak wydajnych kart graficznych zawsze jednak warto pomyśleć nad zabiegiem undervoltingu. Zabieg polegający na obniżeniu napięcia, który przekłada się na znacznie niższy pobór energii, tym samym na niższe temperatury przy zachowaniu pełnej wydajności układu graficznego. Po drugie, przy doborze pamięci RAM warto omijać konfiguracje z dwoma kośćmi po 8GB, gdyż płyty mITX posiadają tylko dwa sloty na pamięci. W zestawach do gier warto więc postawić od razu na 32GB w układzie 2x16GB. Nie inaczej jest z dyskami SSD. Ograniczona ilość złącz SATA oraz M.2, także tutaj też warto startować z większymi pojemnościami, aby w przyszłości nie mieć problemów z dostępną powierzchnią dyskową.
Obudowy do mini PC - Lian Li H2O, Fractal Design Ridge, Phanteks Evolv Shift XT
Nasze propozycje komputerów mini PC do gier skonfigurowaliśmy na trzech obudowach, dokładnie na Lian Li H2O, Fractal Design Ridge, Phanteks Evolv Shift XT. Lian Li H2O, to z wyglądu bardzo minimalistyczna i prosta konstrukcja. Zmieścimy w niej nawet 3-slotowe karty graficzne o długości do 322 mm oraz powietrzne chłodzenia procesorów do 55 mm. Na plus należy również wliczyć tutaj kompatybilność z układami wodnymi All-in-One 240. Fractal Design Ridge również jest bardzo ciekawą propozycją obudowy mITX. Pomieści ona 3-slotowe karty graficzne o długości do 335 mm i chłodzenia procesorów z wysokością do 70 mm. Obudowa znalazła się w naszych propozycjach z bardzo ważnego względu. Jest to smukła konstrukcja, którą możemy postawić pionowo bądź poziomo. To drugie rozwiązanie może być szczególnie istotne w momencie w którym chcielibyście położyć taki komputer chociażby we wnęce szafki RTV pod telewizorem. W obudowie Phanteks Evolv Shift XT bez problemu zmieścimy układy graficzne o długości do 324 mm, chłodzenia powietrzne do 72 mm. Propozycja Evolv Shift XT może być bardzo dobrym wyborem pod dobór chłodzenia wodnego All-in-One 240 dla najwydajniejszych procesorów. Modułowa konstrukcja pozwala na podniesienie górnej pokrywy dzięki czemu mamy możliwość montażu w niej układów All-in-One o całkowitej grubości wynoszącej nawet 60 mm.
Mini PC do gier za 5000 zł - AMD Ryzen 5 7500F i RTX 4060
Przygodę z komputerami mini PC do gier zaczynamy od propozycji w cenie około 5000 zł. Znajdziemy tutaj bardzo wydajny oraz bardzo opłacalny procesor do gier, którym bez wątpienia jest AMD Ryzen 5 7500F. Procesor 6-rdzeniowy, 12-wątkowy, bardzo energooszczędny, bo z TDP raptem 65W i maksymalnym taktowaniem 5 GHz w trybie turbo. Karta graficzna Gigabyte RTX 4060 Gaming OC 8GB z wydajnym oraz cichym układem chłodzenia z trzema wentylatorami w rozmiarze 80 mm. Za schłodzenie procesora w obudowach Lian Li oraz Phanteks odpowiada nisko profilowa propozycja od Noctua, a dokładnie model Noctua NH L9A-AM4 mierząca raptem 37 mm wysokości razem z wentylatorem. Do chłodzenia potrzebna jest zapinka AM5 NM-AM5-L9aL9i i została ona oczywiście również uwzględniona w konfiguracjach. W przypadku obudowy Fractal Desing Ridge możemy sobie pozwolić na większy model chłodzenia Noctua NH L12S. Pamięci 2x16GB z taktowaniem 6000 MHz i opóźnieniami CL30 z niskim radiatorem, dysk SSD Lexar NM790 1TB M.2 NVMe (jak najbardziej możecie dać model o pojemności 2TB) oraz zasilacz Lian Li SP750 80 Gold w standardzie SFX oferujący moc 750W. W obudowie Fractal Desing mamy zamontowane 2 fabryczne wentylatory Aspect 140 mm. W obudowie Lian Li H2O oraz Phanteks Evolv Shift XT dokładamy dwa wentylatory Arctic P12 PWM PST 120 mm na górę jako wentylatory wyciągające. W przypadku obudowy Phanteks, wysokość obudowy z zamontowanymi dwoma wentylatorami 120 mm na górze, wzrasta z 211 mm do 241 mm.
Jeżeli chcielibyście troszkę rozbudować wyżej proponowane konfiguracje mini PC, to bez problemu możecie wrzucić do wszystkich propozycji procesor AMD Ryzen 7 7700 - 8 rdzeni i 16 wątków z taktowaniem w trybie turbo do 5.3GHz oraz TDP wynoszącym tyle samo co w przypadku AMD Ryzen 5 7500F, czyli 65W. W poszukiwaniu za wydajniejszą kartą graficzną, możecie iść w stronę GeForce RTX 4060 Ti, wybierając chociażby model Gigabyte RTX 4060 Ti Gaming OC 8GB GDDR6. Model z trzema wentylatorami 80 mm. Oczywiście nie stoi też nic na przeszkodzie, aby proponowane wyżej zestawy zbudować z kartami AMD Radeon. Co prawda karty AMD wykazują nieco większe zapotrzebowanie na energię elektryczną, ale jako że jesteśmy jeszcze w dolnej półce to i tak mamy tutaj styczność z kartami, które nie cechują się wysokim poborem energii elektrycznej, także możecie wybrać chociażby Gigabyte Radeon RX 7600 GAMING OC 8GB, Gigabyte Radeon RX 7600 XT GAMING OC czy też Gigabyte Radeon RX 7700 XT Gaming OC 12GB
Mini PC do gier za 8000 zł - AMD Ryzen 7 7700 i RTX 4070 SUPER
Procesor AMD Ryzen 7 7700 w wersji OEM ma bardzo dobrą cenę i postanowiliśmy wrzucić go do konfiguracji w okolicach 8000 zł. Dodatkowo stawiamy już na znacznie wydajniejszy układ graficzny jakim bez wątpienia jest GeForce RTX 4070 SUPER. Wydajność tej karty bez większego problemu pozwoli Wam na płynną rozgrywkę w nowych grach nawet w rozdzielczości 2560x1440p. Dodatkowo jest przecież jeszcze DLSS 3.5 z generatorem klatek. Poza zmianą procesora i karty graficznej, w konfiguracjach niżej znalazł się również dysk SSD Lexar NM790 o pojemności 2TB oraz zasilacz Lian Li SP850 80Plus Gold SFX 850W. Dlaczego wersja aż 850W? Karty graficzne RTX 4070 SUPER posiadają już tylko i wyłącznie gniazda zasilające 16 pinowe 12VHPWR. Wersja zasilacza o mocy 850W posiada w komplecie kabel z 2x8PIN do 1x16PIN co pozwoli nam uniknąć stosowania niewygodnych, sztywnych adapterów dołączanych przez producentów kart graficznych. Wersja zasilacz 750W takiego przewodu w zestawie nie posiada.
Jeżeli chcielibyście nieco obniżyć ceny wyżej proponowanych mini PC do gier, to śmiało możecie postawić na tańszy, 6-rdzeniowy i 12-wątkowy procesora AMD Ryzen 5 7500F, który będzie tutaj w zupełności odpowiedni w połączeniu z wydajnością karty graficznej GeForce RTX 4070 SUPER. Możecie również postawić na model dysku 1TB. W ten sposób obniżycie sobie cenę do około 7500 zł. Szukając większych oszczędności można jeszcze tutaj postawić na tańsze modele kart graficznych GeForce RTX 4070 SUPER w bardziej kompaktowych rozmiarach z dwoma wentylatorami. RTX 4070 SUPER pobiera minimalnie więcej energii od zwykłego RTX 4070, więc wybór modelu z dwoma wentylatorami będzie tutaj jeszcze jak najbardziej akceptowalny. Zawsze pamiętajcie, że możecie wykonać zabieg undervoltingu karty graficznej, który przyniesie Wam same korzyści - mniejszy pobór energii, niższe temperatury, lepsza kultura pracy. Wybierając do wyżej proponowanych konfiguracji chociażby model Inno3D RTX 4070 SUPER Twin X2 12GB jesteście w stanie zaoszczędzić kolejne kilkase złotych, zbliżając się do kwoty 7000 zł za całość z procesorem AMD Ryzen 5 7500F i dyskiem Lexar NM710 1TB. W przypadku obudowy Lian Li oraz Phanteks stawiamy już na chłodzenia wodne All-in-One 240. Cena bardzo podobna jak za Noctua zapinka i dwa wentylatory wyciągające Arctic P12. Dostajemy jednak znacznie lepszą wydajność i tym samym niższe temperatury procesora. W przypadku wyboru chłodzenia wodnego 240, dodatkowe wentylatory nie są już potrzebne. Wysokość obudowy Phanteks Evolv Shift XT z zamontowanym na górze układem wodnym wzrasta do 271 mm
Mini PC do gier za 10 000 zł - AMD Ryzen 7 7800X3D i RTX 4080 SUPER
Wchodzi w ultrawydajne mini PC do gier. W kwocie w około 10 000 zł możemy połączyć wydajność najwydajniejszego procesora do gier jakim jest AMD Ryzen 7 7800X3D z kartą graficzną GeForce RTX 4080 SUPER. Z doborem karty graficznej pod konfiguracji mini PC w obudowach mini ITX robi się już nieco ciaśniej, Rozmiary tych układów są znacznie większe i bardzo często napotykana może być niekompatybilność z obudowami. Do wszystkich konfiguracji idealnie pasuje tutaj jednak model Asus GeForce RTX 4080 SUPER PROART OC 16GB, który posiada trzy wentylatory i długość 300 mm, wysokość 50 mm i szerokość 120 mm. Bardzo ważna kwestia. Do schłodzenia procesora AMD Ryzen 7 7800X3D w obudowach Lian Li oraz Phanteks inwestujemy już w chłodzenie wodne All-in-One. Procesor ten posiada TDP 120W i potrafi się rozgrzać nawet w grach. Tutaj możecie sprawdzić nasz test chłodzeń właśnie na tym procesorze. W przypadku obudowy Fractal Design Ridge sięgamy po Noctua NH L12S która mierzy idealnie 70 mm, więc tyle ile wynosi maksymalna wysokość obsługiwana przez obudowę Fractal Desing. Chłodzenie Noctua NH L12S według danych Noctua jest w stanie utrzymać temperatury na procesorze AMD Ryzen 7 7800X3D bez turbo. Należy jednak pamiętać o tym, że obciążenie 16 wątkowego procesora w grach nigdy nie będzie pełne. Procesor AMD Ryzen 7 7800X3D będzie obciążany w kliku dziesięciu procentach. Dodatkowo zestawy z RTX 4080 SUPER są najczęściej wykorzystywane do gier w wyższych rozdzielczościach jak 2560x1440p czy 4K, w rozdzielczościach w których procesory są minimalnie mniej obciążane niż ma to miejsce w przypadku rozdzielczości Full HD. Oczywiście bardzo dobrym rozwiązaniem będzie tutaj undervolting procesora AMD Ryzen 7 7800X3D, gdzie poprzez obniżenie napięcia, odnotowywane będą również wyraźnie niższe temperatury. Jeżeli stawiacie na obudowę Fractal Design Ridge, to możecie też postawić na procesor AMD Ryzen 7 7700. Procesor ze znacznie niższym TDP, który i tak posiada odpowiednią moc, aby współpracować z kartą graficzną RTX 4080 SUPER.
W przypadku konfiguracji w obudowie Fractal Desing Ridge, musicie mieć na uwadze chłodzenie procesora AMD Ryzen 7 7800X3D. Stawiając na powietrzne układy, zostaje nam właśnie proponowana Noctua NH-L12S. W przypadku chłodzeń wodnych w obudowach Lian Li oraz Phanteks trzymamy się Endorfy Navis F240 oraz Fractal Desing Lumen S24 240. Chłodzenia w zupełności wystarczające do procesora AMD Ryzen 7 7800X3D i odpowiadające wymiarami pod proponowane obudowy. Obudowy H2O oraz Evolv Shift XT też mają ograniczenia co do montażu układów wodnych, więc też trzeba z tym uważać. Jeżeli dysponujecie nieco większą kwotą na zakup mini PC do gier, możecie dobrać kolejny dysk albo podmienić proponowany model 2TB na model o pojemności 4TB. Jeżeli zaś chodzi o pamięci, 32GB do gier są w zupełności wystarczające, ale jeżeli chcecie, aby ten zestaw posłużył Wam jak najdłuższej bez żadnej modernizacji, jeżeli wykorzystujecie swój sprzęt nie tylko do gier, to w takim przypadku również możecie od razu na opcję 64GB DDR5 w dwóch kościach po 32GB.
Mini PC do gier za 15 000 zł - AMD Ryzen 7 7800X3D i RTX 4090
Czy możliwe jest złożenie komputera mini PC do gier z najwydajniejszym układem graficznym GeForce RTX 4090? Tak - jest to możliwe. Pozostając nawet cały czas na trzech proponowanych przez nas obudowach Lian Li, Fractal Design oraz Phanteks możemy w nich zmieścić układy graficzne RTX 4090. Trzeba tutaj jednak wiedzieć, że są to konfiguracje już bardzo ciasne, karty graficzne mieszczące się nawet co do 1 mm. Dodatkowo pozostaje jeszcze kwestia podłączenia zasilania tychże kart graficznych RTX 4090. W przypadku złączy 12VHPWR, których nie można mocno zaginać trzeba wyposażyć się w kable kątowe w obudowach Lian Li oraz Phanteks. w których to znalazł MSI RTX 4090 Ventus. W przypadku obudowy Fractal Desing Rigde i karty graficznej RTX 4090 WINDFORCE V2 takiej konieczności nie ma, gdyż w tym modelu złącze zasilania jest w całkowicie innym miejscu. Jeżeli będziecie chcieli zmieniać modele kart graficznych w proponowanych mini PC, to poza wymiarami samych kart graficznych musicie mieć właśnie na uwadze również kwestie zasilania, kabli kątowych oraz tego, czy złącza 12VHPWR są typu A czy B. W przypadku wybory obudowy Phanteks Evolv Shift XT ciekawym rozwiązaniem może się okazać wybór chłodzenia powietrznego procesora, nawet przy zejściu do chłodniejszego procesora AMD Ryzen 7 7700 i wrzucenie do konfiguracji modelu GeForce RTX 4090 z chłodzeniem wodnym MSI GeForce RTX 4090 SUPRIM LIQUID X 24GB
Proponowane wyżej mini PC są najwydajniejszymi komputerami do gier na rynku. Jeżeli chodzi o ich rozbudowę, to śmiało możecie myśleć o bardziej pojemnych dyskach SSD. Pamięci 2x16GB jeżeli chcecie, też możecie zmienić na propozycję 2x32GB. To co najważniejsze w tych zestawach, to kwestia montażu. Nie są to łatwe zestawy do montażu. Jeżeli nie posiadacie większej wiedzy na ten temat, to w przypadku mini PC z długimi, grubymi oraz szerokimi kartami GeForce RTX 4090 zdecydowanie zalecamy Wam skorzystanie z usługi montażu przez naszych techników. Do obudowy Phanteks samo włożenie MSI RTX 4090 VENTUS jest już problematyczne i może sprawiać Wam bardzo wiele problemów. O ile we wcześniejszych propozycjach z mniejszymi, chudszymi kartami zapewne sobie poradzicie, tak tutaj może z tym być bardzo różnie. Więcej na temat usługi montażu przeczytacie niżej.
Usługi serwisowe - montaż, instalacja systemu, testy stabilności
Przy wyborze któregokolwiek z naszych polecanych zestawów komputerowych, możecie skorzystać ze świadczonych przez nas usług serwisowych. Oferujemy Wam profesjonalny montaż zestawów komputerów. Nasi technicy z największą starannością i dokładnością zmontują za Was komputer. Jeżeli chcecie zobaczyć jak to robimy, możecie to sprawdzić na naszym profilu Facebook gdzie umieszczamy zdjęcia niektórych realizacji. Poza usługą montażu możecie również skorzystać z usługi instalacji systemu operacyjnego Windows 11 wraz z sterownikami, przy czym usługa ta oczywiście nie obejmuje ani licencji, ani aktywacji systemu. Jeżeli chcecie mieć 100% gwarancji poprawnego oraz stabilnego działania komputera nawet pod największym obciążeniem, to zdecydowanie powinniście zwrócić swoją uwagę na rozszerzoną wersję tej usługi, która dodatkowo obejmuje godzinne testy obciążeniowe. W naszej ofercie znajdziecie oczywiście również usługę akutalizacji BIOS do najnowszej wersji. Szczególnie polecamy skorzystanie z tej usługi dla wszystkich Was, którzy zdecydują się rozszerzone testy instalacji systemu i sterowników wraz z testami obciążeniowymi - testy te warto przeprowadzać na najnowszej dostępnej wersji BIOS. Korzystając z naszego pełnego pakietu usług, macie gwarancję poprawności działania i stabilności zestawu komputerowego. Po otrzymaniu komputera, po jego rozpakowaniu i podłączeniu, otrzymujecie sprawdzony, przetestowany gotowy sprzęt na którym od razu możecie zacząć pracować i grać.
Undervolting w mini PC, to bardzo pożądany zabieg
Ze względu na ograniczoną przestrzeń w obudowie mini PC, można spodziewać się wyższych temperatur podczas intensywnego grania. Mniejsze obudowy mają ograniczoną zdolność do usuwania ciepła, co może prowadzić do wyższych temperatury procesora czy też karty graficznej, niż ma to miejsce w standardowych obudowach midi bądź mini tower. Wyższe temperatury mogą wpływać na ogólną kulturę pracy całego zestawu, prowadząc do zwiększonego hałasu. Undervolting, to zabieg którym można w wyraźny sposób poprawić komfort użytkowania zestawu mini PC. Zalecamy Wam przeprowadzenie zabiegów undervoltingu, czyli obniżenia napięcia podawanego na procesor oraz kartę graficzną. Jest to skuteczna metoda zarządzania temperaturami w mini PC, ograniczając zapotrzebowanie na energię elektryczną i przekładając się na niższe temperatury oraz cichszą pracę całego zestawu. Posiadanie zestawu mini PC do gier wymaga starannego zarządzania temperaturami, a przeprowadzenie zabiegów undervoltingu może być skutecznym sposobem na poprawę ogólnej wydajności i komfortu użytkowania takiego zestawu. Jednakże, należy pamiętać, że zabiegi takie mogą wymagać pewnej wiedzy technicznej oraz ostrożności, aby uniknąć ewentualnych problemów z działaniem komponentów, choć nie będziemy straszyć - są to zabiegi proste oraz bezpieczne.
Pytania i komentarze
Jeżeli dotrwaliście do końca artykułu, to bardzo nam z tego powodu miło. Podzielcie się w komentarzach swoimi uwagami czy propozycjami zmian w proponowanych zestawach komputerowych. Każdą opinię, każdy komentarz przeczytamy i rozpatrzymy wspólnie z Wami wszystkie opcje, które zaproponujecie. Z początkiem przyszłego miesiąca oczywiście wszystkie konfigurację zostaną zaktualizowane w oparciu o cenę, opłacalność i dostępność podzespołów na rynku. Jeżeli potrzebujecie wprowadzić zmiany w której z konfiguracji i jeżeli nie jesteście pewni poprawności oraz kompatybilności wprowadzanych przez Was korekt, piszcie na pomo@proline.pl gdzie wspólnie dobierzemy dla Was idealną konfigurację.
