Wentylatory komputerowe

Wentylatory komputerowe odpowiedzialne są za wymuszanie przepływu powietrza w obudowie. Stosuje się je do tłoczenia chłodnego powietrza do wnętrza komputera, schładzania zamontowanych tam podzespołów a na koniec do wyciągania gorącego powietrza na zewnątrz obudowy komputerowej. Najpopularniejszym rozmiarem wentylatorów komputerowych jest rozmiar 120mm przy grubości 25mm. Jest to wymiar stosowany najczęściej w obudowach, oraz lepszych układach chłodzenia procesora. W przypadku chłodzenia cieczą stosowane są również czasem wentylatory 120mm typu Slim, mające grubość 13mm. Nieco większe od nich są wentylatory 140mm, mające zastosowanie również w obudowach i coolerach CPU.

Występują też mniejsze wentylatory 92mm i 80mm, jednak stosowane są obecnie coraz rzadziej ze względu na nieco wyższy poziom hałasu przy tej samej ilości tłoczonego powietrza. Poza nimi wewnątrz obudowy stosowane są duże wentylatory komputerowe o wymiarach 180mm, 200mm, a nawet 220mm. Tak duże wentylatory zapewniają wysoki przypływ powietrza przy niskim poziomie hałasu.

Istotnym parametrem pracy wentylatorów jest jego fabryczna prędkość obrotowa. Testy i recenzje wentylatorów komputerowych jednoznacznie wykazują, że im większe obroty tym większy hałas. Nie oszukamy fizyki. Jednak rośnie też przypływ powietrza. Wielu producentów posiada w swojej ofercie ten sam model występujący w kilku wersjach różniących się właśnie maksymalnymi obrotami. Jaki wybrać? To zależy od tego, czy podkręcamy i potrzebujemy móc w razie potrzeby wywołać w obudowie komputera mini tornado, czy jednak wolimy mieć po prostu ciszę. Miłośnicy podkręcania często wybierają wentylatory 120mm PWM z górnym zakresem obrotów sięgającym 2000rpm a nawet 3000rpm. Z kolei miłośnicy ciszy wybierają najczęściej wentylatory do 1200 rpm a potem obniżają je do minimum za pomocą płyty głównej.

Jeszcze jednym czynnikiem wpływającym na kulturę pracy wentylatora komputerowego jest zastosowane w nim łożysko. Najlepsze z nich posiadają różnego rodzaju samosmarujące łożyska hydrodynamiczne. Pod względem mechanicznym dzielą się one na łożyska kulkowe o wyższej trwałości i hałasie, oraz ślizgowe o niższej trwałości i ciszej pracy. Te drugie są niezalecane do pracy w poziomie. Rozwiązaniem stosowanym w droższych konstrukcjach jest dodatkowy magnes odpychający oś wirnika, czyli lewitacja magnetyczna (Magnetic Leviation System). Pozwala on podnieść żywotność i znacząco obniżyć hałas

Pod względem posiadanych złączy wentylatory dzielimy na konstrukcje wyposażone w standardowe wtyczki 4-pin, 3-pin i 2-pin. Wentylatory wyposażone we wyczki 4-pin występują we dwóch wariantach. Nowsze wentylatory posiadają wtyczki 4-pin PWM napięcie +12V, masę i sygnał taho. Zmiana prędkości obrotowej odbywa się przez zmianę szerokości impulsu napięcia. Starsze wentylatory z wtyczkami 4-pin posiadają wtyczkę pasującą do kabli zasilających dyski twarde. Takie wtyczki nazywane są czasem Molex 4-pin, albo 4-pin HDD. Zasilanie takiego wentylatora odbywa się za pomocą dwa przewodów. Jeden niesie napięcie +12V, a drugi to masa. Zmiana obrotów jest problematyczna i wymaga przejściówek albo zamiany kabli. Wentylatory komputerowe mogą posiadać również wtyczki 3-pin, mające napięcie 12V, masę i sygnał tahao. W przypadku takiego wentylatora zmiana napięcia obywa się poprzez zmianę wysokości napięcia od 12V do około 5V.

Do najpoplarniejszych producentów wentyolatorów komputerowch należą Aerocool, Akasa, be quiet!, Cooler Master, Corsair, Fander, Tacens i ThermalTake.