Monitor to jeden z najważniejszych podzespołów do pracy z komputerem. Wybór odpowiedniego monitora ma znaczący wpływ na komfort pracy w codziennym użytkowaniu. Przy wyborze odpowiedniego monitora warto kierować się do jakich zastosowań ma być wykorzystywany. Od tego czynnika zależy, jaki model będzie najlepszy dla naszych oczekiwań i wymagań. W naszym poradniku przedstawimy najważniejsze parametry ekranu monitorów komputerowych, które pomogą dokonać najlepszego wyboru.

Monitor komputerowy to ogólna nazwa jednego z urządzeń wyjścia do bezpośredniej komunikacji użytkownika z komputerem. Zadaniem monitora jest natychmiastowa wizualizacja wyników działania programów uruchomionych na komputerze. Obecnie używane monitory to ekrany komputerowe, obsługiwane przez komputer zwykle za pośrednictwem karty graficznej, która jest elementem komputera bądź może być wbudowana w sam monitor.

Typowe parametry monitora

Monitor płaski/ zakrzywiony?
Przede wszystkim liczą się Twoje oczekiwania. Płaski monitor prezentuje swe zalety niezależnie od przekątnej ekranu. W zakrzywionych monitorach przekątna ma bardzo wyjątkowe znaczenie, aby zobaczyć efekt głębi potrzebny jest przynajmniej monitor 27-calowy, najlepiej by posiadał on proporcje 21:9.
Rozmiary ekranu:
czyli przekątna ekranu wyrażana w calach, np. 22'', 24''.
Rozdzielczość:
jest to ilość pikseli w poziomie i w pionie. Im wyższa rozdzielczość, tym obraz może zawierać więcej szczegółów, jest to jednak uwarunkowane również możliwościami zainstalowanej w komputerze karty graficznej, która bezpośrednio decyduje o jakości wyświetlanego obrazu. Monitory o dużych przekątnych oferują nam duży obszar roboczy i pozwalają lepiej wykorzystać wysoką rozdzielczość. Kolory, w jakich obraz może być wyświetlany na ekranie monitora, podawane są w bitach:
  • 8 bitów = maks. 256 kolorów (minimum dla multimediów)
  • 16 bitów = maks. 65 536 kolorów (HighColor, jakość wideo)
  • 24 bity = maks. 16,8 mln kolorów (TrueColor, jakość fotograficzna)
  • 32 bity = TrueColor z przeźroczystością (kanał alfa)
Full HD:
to określenie konkretnej rozdzielczości ekranu, a w zasadzie rozdzielczości obrazu. Rozdzielczość bowiem jest to parametr trybu wyświetlania, wyrażony w liczbie pikseli umieszczonych w pionie i poziomie danego wyświetlacza. Dla formatu Full HD jest to 1980 x 1080 pikseli.
WQHD:
oznacza poczwórną rozdzielczość HD.
4K:
jest to określenie stosowane w stosunku do wysokiej rozdzielczości, w której występuje 4 tysięcy pikseli w poziomie, co zapewnia najostrzejszy i najczystszy obraz wśród dostępnych na rynku.
Częstotliwość odświeżania:
to ilość obrazów wyświetlanych na ekranie monitora w ciągu jednej sekundy, wyrażana w hercach.
Wspomaganie odświeżania:
w świecie monitorów mamy do czynienia z dwoma rodzajami odświeżania:
  • G-Sync: technologia opracowana przez firmę Nvidia polegająca na synchronizacji częstotliwości odświeżania obrazu na monitorze z szybkością generowania obrazów przez kartę graficzną, która zwykle renderuje obraz ze zmienną szybkością.
  • FreeSync: technologia stosowana w monitorach LCD, która synchronizuje częstotliwość odświeżania monitora z szybkością generowania obrazów przez procesor karty graficznej.
Czas reakcji:
matrycy to parametr, który mówi nam, jak szybko pojedyncze piksele są zdolne do zmiany swojego stanu, czyli w gruncie rzeczy wyświetlenia kolejnej klatki obrazu lub po prostu zmiany koloru.
Jasność ekranu:
to parametr, którego nazwa zdradza w zasadzie wszystko. Im większa jasność ekranu, tym w trudniejszych warunkach oświetleniowych może pracować monitor - ot choćby w sytuacji, gdyby pada na niego bezpośrednio duża ilość promieni świetlnych zza znajdującego się obok okna.
Kontrast:
kontrast to różnica pomiędzy jasnością najjaśniejszego i najciemniejszego punktu ekranu, wyróżniamy kontrast statyczny i dynamiczny. Im wyższy kontrast tym lepiej.
Złącza w monitorze:
dzielą się na analogowe i cyfrowe. Nowoczesne monitory wyposażone są w szereg złączy. Niektóre monitory posiadają złącza USB które umożliwiają podłączenie urządzeń typu pendrive lub służą do ładowania urządzeń pod USB. Wyróżnia się cztery główne rodzaje gniazd, które pozwalają na połączenie komputera z monitorem: D-sub, DVI, DisplayPort, HDMI. Pozostałe złącza to m.in.: złącze komponentowe, złącze kompozytowe, S-Video.
Wielkość plamki:
decyduje o rozmiarach najmniejszych detali, jakie monitor jest w stanie wyświetlić. Im mniejsza plamka, tym ostrzejszy obraz, przy czym średnia wielkość plamki rośnie wraz z przekątną ekranu (0,28 mm - 21-calowe; 0,25 mm - 15-calowe). Ze względu na różny sposób pomiaru wielkości plamki monitorów CRT parametr ten może być mylący, dla monitorów LCD jest prostą funkcją rozdzielczości maksymalnej i przekątnej ekranu. Dla uzyskania najlepszej możliwej jakości obrazu warto chwilę poeksperymentować. Wysokie częstotliwości odświeżania mogą powodować rozmycie obrazu, co jest szczególnie widoczne na niskiej jakości monitorach lub kartach graficznych, dlatego często warto obniżyć odświeżanie np. ze 120Hz do 100Hz. Przy tej samej karcie graficznej częstotliwość odświeżania jest odwrotnie proporcjonalna do rozdzielczości, czyli im większa rozdzielczość, tym mniejsza częstotliwość odświeżania.

Rodzaje matryc w monitorach:
  • Matryca TN- są najczęściej stosowane w tańszych monitorach, ze względu na ich niską cenę. Ma to jednak odzwierciedlenie w niższej jakości obrazu oraz wąskich kątach widzenia niż w innych typach matryc (IPS i VA).
  • Matryca IPS- zachwyca jakością obrazu, doskonale odzwierciedlają kolory, oferują bardzo szerokie kąty widzenia, w pionie i poziomie.
  • Matryca MVA i PVA- Mają dobry czas reakcji i szerokie kąty widzenia. Ich największą zaletą jest wysoki kontrast oraz wysoka szczegółowość obrazu.
Sposób podświetlania matryc:
  • CCFL- jest to rozwiązanie z zastosowaniem źródła światła lampą fluorescencyjną z zimną katodą. System bazuje na rozproszeniu światła, aby to mogło pokryć całą matrycę.
  • OLED - to skrót od Organic Light Emitting Diode, oznaczający diodę elektroluminescencyjną (LED) wykonaną ze związków organicznych.
  • LED- źródłem światła będą w takich monitorach diody LED. Są dwa warianty technologii LED. Edge LED, która bazuje na wykorzystywaniu dwóch taśm z diodami i Full LED w którym diody są umieszczone tuż za ekranem.
Przekątna i format ekranu:
Najbardziej znane są systemy panoramiczne 16:9 i 16:10. Są najbardziej popularne ponieważ gwarantują na ekranie więcej miejsca i idealnie sprawdzają się przy korzystaniu z multimediów, oglądaniu filmów czy też gier.
Kąt widzenia:
(powyżej 170 stopni) oznaczają, że obraz na monitorze (kolory i jasność) nie ulegnie pogorszeniu gdy ekran będzie odchylony do tyłu, lub gdy będziemy na niego patrzeć z boku. W przypadku słabszych kątów widzenia, niewielkie odchylenie monitora na bok lub do tyłu sprawi że w niektórych obszarach będziemy widzieć słabiej.

Są też inne dodatkowe zalety, jakie może mieć monitor:

  • Brak przeplotu (ang. non interlaced) redukuje migotanie obrazu.
  • Sterowanie cyfrowe (ang. digital controls) - oznacza brak lub minimalizację regulatorów analogowych (potencjometrów) i zastąpienie ich regulatorami cyfrowymi, przez co możemy określić ustawienia osobno dla każdego trybu odświeżania i dla każdej rozdzielczości. Sterowanie cyfrowe jest bardziej precyzyjne i zapewnia dużą wygodę obsługi.
  • Tryby oszczędzania energii - możliwość przechodzenia monitora po dłuższej bezczynności najpierw w tryb czuwania, a następnie uśpienia, co wiąże się z mniejszym poborem energii.
  • Powłoka antyrefleksyjna (ang. anti-glare coating) - eliminuje efekt odbijania się promieni słonecznych od ekranu monitora.
  • B - polska norma bezpieczeństwa elektrycznego.
Monitory komputerowe są mocno obszernie rozbudowaną grupą produktów. Na rynku często pojawiają się coraz nowsze i wysoko wyspecjalizowane modele, które są przeznaczone do różnych zadań. Trudno zdecydować się na uniwersalny, zwykły monitor który spełni się w każdej dziedzinie. Znając swoją potrzebę, analizując nasz poradnik i podpowiedzi dotyczące zakupu monitora (np. do biura) dokonasz właściwego, adekwatnego wyboru.