Dysk twardy
Dysk twardy to urządzenie do przechowywania i przetwarzania danych w postaci cyfrowej w komputerze. Bez niego nie bylibyśmy w stanie instalować aplikacji, korzystać z przeglądarek, przeglądać zdjęć i filmów itd. Jego zadaniem jest zapis i odczyt wszelkich danych wprowadzanych do komputera. Jego konstrukcja umożliwia przechowywanie danych nawet gdy komputer jest wyłączony, w przeciwieństwie do pamięci RAM, która jest nie trwała i przechowuje dane tylko wtedy, gdy komputer jest włączony.
Dlaczego talerzowe dyski twarde?
Dysk HDD posiada namagnesowane dyski – zwane talerzami – których obroty pomiędzy 5400-10000 obr/min definiują szybkość transferu danych. Rozróżniamy dyski twarde 3.5’’ oraz 2.5’’. Współczesne dyski 3.5’’ mogą przechowywać aż do 20TB danych. Najbardziej popularne dyski twarde HDD do komputerów stacjonarnych, do zastosowań domowych, posiadają pojemności 1TB, 2TB oraz 4TB, większe są stosowane w serwerach, rejestratorach wideo i macierzach.
Dyski 2.5’’ są na potrzeby komputerów mobilnych czyli laptopów i mają takie samo zastosowanie co w przypadku dysków 3.5’’, lecz dostępne są o mniejszych pojemnościach niż dyski 3.5’’ i dodatkowo posiadają często systemy zabezpieczeń antywstrząsowych.
Współczesne dyski twarde mają złącze SATA III, działają z natywną szybkością transferu 6,0 Gbit/s, maksymalna niekodowana szybkość transferu wynosi 4,8 Gbit/s (600 MB/s). Teoretyczna przepustowość serii SATA 6.0 Gbit/s jest dwukrotnie wyższa niż w SATA wersja 2.0. Jest wstecznie kompatybilna z SATA 3 Gbit/s i SATA 1,5 Gbit/s. Ważnym parametrem dysku jest również jego pamięć podręczna, współczesne dyski posiadają pamięć podręczną na poziomie kilkudziesięciu lub kilkuset megabajtów, im jest ona większa tym lepiej.
O jakiej pojemności potrzebuję dysk twardy?
Pytanie dość często zadaje sobie większość użytkowników komputerów. Współczesne aplikacje, gry, filmy potrafią zajmować bardzo dużo miejsca w przestrzeni dyskowej, tak więc warto zastanowić się nad zakupem dysku o większej pojemności. Dla graczy, ważnym jest aby dysk był w stanie pomieścić ich bibliotekę gier, lub choćby te tytuły, w które najczęściej grają. Najnowsze gry potrafią zajmować powyżej 100GB miejsca na dysku twardym, dorzucając do tego sam system operacyjny Windows i jego aktualizacje, bibliotekę zdjęć w standardowej już jakości 4K, ulubione utwory muzyczne w formacie MP3, kilka filmów (lub seriali) o wysokiej rozdzielczości oraz niezbędne aplikacje, może okazać się, że dysk o pojemności 1TB już nie wystarcza. Dysk o małej, niewystarczającej pojemności to bolączka, z ciągłą koniecznością odinstalowywania mniej używanych programów czy gier, usuwania zdjęć i dokumentów, które zapewne będziemy potrzebować w przyszłości.
Czy ważna jest prędkość obrotowa dysku?
To dość istotny parametr, który decyduje o tym z jaką prędkością będą kręciły się talarze, tym samym przekłada się to na pracę z plikami i ich szybkość odczytu i zapisu na komputerze. Tak więc dyski o szybkości 7200 obr./min będą szybciej przetwarzały/zapisywały/odczytywały pliki niż dyski o szybkości 5400 obr./min. Przy czym trzeba również w tym miejscu zaznaczyć, że dyski twarde posiadają elementy mechaniczne i przy pracy z prędkością obrotową 7200 obr./min w porównaniu do tych pracujących z prędkością 5400 obr./min, będą zdecydowanie głośniejsze w pracy oraz będą miały większe skłonności do osiągania wyższych temperatur, co może przekładać się na ich żywotność.
Czy dyski twarde są narażone na utratę danych?
Zarówno wewnętrzne dyski twarde jak i zewnętrzne są narażone na utratę danych poprzez atak złośliwego oprogramowania lub wirusy, dane mogą zostać uszkodzone w wyniku naturalnych uszkodzeń związanych z oddziaływaniem na ciepło, ekspozycją na płyny, kurz lub z zakłóceniami z innych źródeł magnetycznych. Dyski twarde posiadają wiele elementów ruchomych, są dość często narażone na uszkodzenia, zwłaszcza gdy korzystamy z nich mobilnie. Utracone dane z uszkodzonego dysku nadal można odzyskać lecz ten proces jest dość skomplikowany, czasochłonny i bardzo kosztowny. Warto zatem zwrócić uwagę na to w jaki sposób traktujemy delikatny sprzęt jakim jest dysk twardy. W przypadku zagubienia lub kradzieży dysku twardego dostęp do jego zawartości po podłączeniu do komputera ma każdy użytkownik, ponieważ nie są one w żaden sposób zabezpieczane hasłem czy szyfrowane. Oczywiście jest masa programów do szyfrowania plików lub zabezpieczenia całego dysku lecz mało kto o tym pamięta i stosuje tego typu rozwiązania.
Trochę historii dysków HDD.
Technologia dysku twardego hdd jest stosunkowo stara (jeśli chodzi o historię komputerów). Jednym z pierwszych komercyjnych zastosowań dysków twardych był IBM 350 RAMAC z 1956 r. wielkości szafy. Działało w nim 50 24-calowych talerzy, które oferowały 3,75 MB miejsca na dysku. RAMAC 350 był ograniczony tylko do zastosowań rządowych i przemysłowych, i był produkowany do 1969 roku. Zewnętrzny interfejs kablowy zmienił się z szeregowego na IDE (obecnie nazywane równoległymi ATA lub PATA) następnie do oferty dołączyło SCSI aby ostatecznie ustąpić powszechnemu dziś ATA (SATA). Zasadniczo każde z tych rozwiązań robi to samo - łączy dysk twardy z płytą główną komputera gdzie dane mogą być przetwarzane. Dzisiejsze dyski 2.5’’ i 3.5’’ wykorzystują głównie interfejsy SATA. Także pojemności dysków twardych wzrosły z nie wielu megabajtów do wielu terabajtów czyli ponad milion razy. Obecne 3,5-calowe dyski twarde mają pojemność do 20 TB, a dyski 2,5-calowe zorientowane na konsumentów osiągają maksymalną pojemność na poziomie 4 TB.
Co oznacza dysk HDD?
Dysk HDD, czyli Hard Disk Drive, jest jednym z najważniejszych elementów komputera. Jest to urządzenie pamięci masowej, które służy do przechowywania danych na stałe. W odróżnieniu od dysku SSD (Solid State Drive), dysk HDD składa się z wirujących talerzy, na których zapisywane są dane przy użyciu magnetycznej głowicy. Dyski HDD charakteryzują się przede wszystkim dużą pojemnością i stosunkowo niską ceną w porównaniu z dyskami SSD. Są one zwykle wykorzystywane w laptopach i komputerach stacjonarnych, zwłaszcza w tych, w których wymagana jest duża ilość przestrzeni dyskowej, na przykład do przechowywania dużych plików multimedialnych czy programów. Mimo że dyski HDD są mniej wydajne niż dyski SSD, to wciąż stanowią popularny wybór dla osób, które potrzebują dużo miejsca na swoje dane i nie chcą wydawać dużych sum na pamięć masową. Dyski HDD są również stosowane w serwerach, gdzie duże pojemności są niezbędne dla przechowywania danych i zabezpieczenia przed utratą informacji.
Jakie są rodzaje dysków HDD?
Istnieją różne rodzaje dysków HDD, które różnią się między sobą pojemnością, prędkością i zastosowaniem. Wybór odpowiedniego dysku zależy od potrzeb użytkownika, jego budżetu i zastosowania. Dyski 2,5 cala - to najmniejsze dyski HDD, wykorzystywane zwykle w laptopach i innych urządzeniach przenośnych. Charakteryzują się mniejszą pojemnością niż większe dyski, ale są bardziej przenośne i zużywają mniej energii. Dyski 3,5 cala - to najczęściej stosowane dyski HDD w komputerach stacjonarnych. Charakteryzują się większą pojemnością i wyższą prędkością niż dyski 2,5 cala, co sprawia, że są idealne dla użytkowników wymagających dużej ilości miejsca na swoje dane. Dyski Enterprise - to dyski HDD przeznaczone dla firm i organizacji, które wymagają wyższej niezawodności, bezpieczeństwa i wydajności. Charakteryzują się dużą pojemnością, wyższą prędkością i dłuższą żywotnością niż standardowe dyski HDD. Dyski NAS - to dyski HDD przeznaczone do użytku w sieciach domowych i firmowych, gdzie wymagana jest duża pojemność i wydajność. Charakteryzują się wysoką niezawodnością i zoptymalizowanym dla pracy w sieciach, co sprawia, że są idealne dla użytkowników potrzebujących dostępu do swoich danych z różnych urządzeń. Dyski zewnętrzne - to dyski HDD, które można podłączyć do komputera za pomocą interfejsu USB lub Thunderbolt. Są przenośne i idealne dla użytkowników potrzebujących przechowywania swoich danych poza komputerem.
Jaki dysk HDD wybrać?
Wybór odpowiedniego dysku HDD może być trudnym zadaniem, zwłaszcza gdy bierzemy pod uwagę różne serie dysków, takie jak dyski domowe, NAS i Enterprise. Każda z tych serii ma swoje unikalne cechy i funkcje, które są dostosowane do różnych potrzeb użytkowników. Dyski domowe takie jak WD Blue, Toshiba P300 czy Seagate Barracuda są przeznaczone dla użytkowników prywatnych i oferują dobrą pojemność w stosunku do ceny. Są one zazwyczaj tańsze niż inne dyski i oferują dobrej jakości wydajność przy niskiej cenie. Warto zwrócić uwagę na pojemność, prędkość obrotową oraz gwarancję producenta. Dyski NAS jak WD Red, WD Red Plus, WD Red Pro, WD Purple Seagate IronWolf, Seagate SkyHawk z kolei, są przeznaczone dla użytkowników, którzy potrzebują większej pojemności i wydajności, w szczególności w środowisku sieciowym. Te dyski są zazwyczaj droższe niż dyski domowe, ale oferują lepszą wydajność, niezawodność i bezpieczeństwo. Warto zwrócić uwagę na zdolność do obsługi pracy w trybie 24/7, funkcje zabezpieczeń RAID oraz wydajność przy wielu jednoczesnych dostępach. Dyski Enterprise to seria dysków przeznaczona dla firm i organizacji, które wymagają wyższej niezawodności, bezpieczeństwa i wydajności. Oferują one dużą pojemność, wyższą prędkość i dłuższą żywotność niż standardowe dyski HDD. Są one jednak znacznie droższe niż dyski domowe i NAS. Warto zwrócić uwagę na parametry takie jak MTBF (mean time between failures) oraz gwarancję producenta.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze dysku HDD
Przy zakupie dysku HDD warto zwrócić uwagę na kilka ważnych parametrów, które mają wpływ na jego wydajność i żywotność. Pojemność - to jeden z najważniejszych parametrów dysku HDD. Decyduje o ilości danych, jakie można na nim przechować. Pojemność dysków HDD zaczyna się od kilku gigabajtów i może sięgać nawet kilku terabajtów. Prędkość obrotowa - decyduje o szybkości dostępu do danych na dysku HDD. Im wyższa prędkość obrotowa, tym szybszy czas dostępu do danych. Najczęściej spotykanymi prędkościami obrotowymi są 5400 lub 7200 obr./min. Pamięć cache - to pamięć tymczasowa, w której przechowywane są najczęściej używane dane, co pozwala na szybszy dostęp do nich. Im większa pamięć cache, tym szybszy czas dostępu do danych. Wielkość - to ważny parametr, szczególnie gdy planujemy zamontować dysk w mniejszym urządzeniu, takim jak laptop czy netbook. Obecnie najpopularniejszymi rozmiarami są 2,5 cala i 3,5 cala. Seria - producenci oferują różne serie dysków HDD, dedykowane do różnych zastosowań, np. do użytku domowego, dla profesjonalistów, w systemach NAS czy w serwerach. Każda seria dysków ma swoje specyfikacje i cechy, dlatego warto zwrócić uwagę na odpowiednią serię, dopasowaną do naszych potrzeb. MTBF (Mean Time Between Failures) oraz TBW (Total Bytes Written): to ważne parametry, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze dysku HDD. MTBF określa średni czas pomiędzy awariami dysku. Im wyższy MTBF, tym większa szansa na długą i niezawodną pracę dysku. Zwykle producenci podają MTBF w tysiącach godzin lub w milionach godzin. Jednak warto pamiętać, że MTBF to jedynie szacunkowa wartość, a nie gwarancja niezawodności dysku. TBW to parametr, który określa, ile danych można zapisać na dysku przed jego zużyciem. Zwykle podawany jest w terabajtach lub petabajtach. Im wyższy TBW, tym dłuższa żywotność dysku. Jednak warto zwrócić uwagę, że TBW to również szacunkowa wartość, a nie gwarancja długiej żywotności dysku. Warto też zauważyć, że MTBF i TBW zwykle są podawane dla dysków twardych stosowanych w profesjonalnych zastosowaniach, takich jak serwery, systemy RAID czy urządzenia NAS. Dla dysków twardych stosowanych w zastosowaniach domowych, te parametry mogą nie być podane lub ich wartości mogą być niższe.
Jaka jest żywotność dysku HDD?
Jednym z najważniejszych czynników, które wpływają na wydajność dysku HDD, jest jego żywotność. Okres, przez który dysk będzie działał bez problemów, zależy od wielu czynników, takich jak intensywność użytkowania, warunki pracy oraz jakość i wydajność samego dysku. Żywotność dysku HDD zwykle jest określana w ilości godzin, po których może pojawić się awaria. W przypadku standardowych dysków HDD, żywotność wynosi zazwyczaj od 30 000 do 50 000 godzin, co oznacza, że dysk będzie działał bezawaryjnie przez około 3-5 lat, jeśli będzie pracował średnio 8 godzin dziennie. W przypadku dysków Enterprise, które są przeznaczone dla firm i organizacji, żywotność jest zwykle wyższa i wynosi od 100 000 do nawet 2 000 000 godzin. Oznacza to, że dysk będzie działał bezawaryjnie przez wiele lat, nawet przy intensywnym użytkowaniu. Istnieją różne czynniki, które wpływają na żywotność dysku HDD. Jednym z najważniejszych jest temperatura, w której pracuje dysk. Zbyt wysoka temperatura może skrócić jego żywotność. Ważne jest również, aby unikać drgań i wstrząsów, które mogą uszkodzić delikatne mechanizmy dysku.
Jak działa dysk twardy?
Dysk twardy, zwany również HDD (Hard Disk Drive), jest urządzeniem, które służy do przechowywania danych na stałe w komputerze. Zasada działania dysku twardego opiera się na technologii magnetycznej. Dysk twardy składa się z talerza, na którym są zamocowane głowice odczytu/zapisu, które mogą się poruszać po powierzchni talerza. Talerz jest pokryty cienką warstwą magnetyczną, a każde miejsce na talerzu, gdzie dane mogą być zapisane, nazywane jest sektorem. Dane na dysku twardym są zapisywane na talerzu za pomocą magnetów. Głowica odczytu/zapisu zapisuje dane na talerzu poprzez zmianę polaryzacji magnetycznej na powierzchni sektora. Odczyt danych działa w podobny sposób - głowica odczytuje magnetyczne sygnały na talerzu, a następnie przekazuje je do kontrolera dysku. Kontroler dysku to układ elektroniczny, który zarządza pracą dysku twardego. Kontroler dysku jest odpowiedzialny za zarządzanie danymi, kontrole nad ruchem głowicy odczytu/zapisu, a także kontrolę nad prędkością obrotową talerza. Dyski twarde mogą działać na różnych prędkościach obrotowych, ale zazwyczaj najczęściej spotykanymi prędkościami obrotowymi są 5400 lub 7200 obr./min. Im wyższa prędkość obrotowa talerza, tym szybszy czas dostępu do danych.
Co jest lepsze dysk SSD czy HDD?
Wybór między dyskiem SSD a HDD może być trudnym zadaniem dla wielu użytkowników. Oba te rodzaje dysków mają swoje zalety i wady, ale ogólnie rzecz biorąc, dysk SSD jest zazwyczaj lepszym wyborem niż HDD, szczególnie jeśli chodzi o wydajność. Dyski SSD, w przeciwieństwie do dysków HDD, nie posiadają ruchomych części, co oznacza, że są one znacznie bardziej wydajne i niezawodne. Mają one znacznie szybszy czas dostępu do danych oraz szybsze prędkości odczytu i zapisu danych, co oznacza, że system operacyjny i aplikacje będą działały szybciej i płynniej. Ponadto, dyski SSD mają mniejsze opóźnienia i szybszy czas rozruchu systemu, co oznacza, że użytkownik będzie mógł szybciej uruchamiać swój komputer. Dyski HDD, z kolei, są nadal popularne, ponieważ są one tańsze i oferują większą pojemność niż dyski SSD. Są one również bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne niż dyski SSD, co oznacza, że mogą służyć dłużej. Jednakże, ze względu na ruchome części, dyski HDD są bardziej podatne na awarie i trudniejsze w naprawie.
Czy warto kupić dysk HDD?
Czy warto kupić dysk HDD? To pytanie, na które trudno jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ zależy to od potrzeb i wymagań użytkownika. Dyski HDD są znacznie tańsze niż dyski SSD, co stanowi ich główną zaletę. Dlatego też są one często stosowane w zastosowaniach, gdzie wymagana jest duża pojemność dysku, ale wydajność nie jest kluczowym czynnikiem. Przykładami takich zastosowań są magazynowanie plików, backup danych, archiwizacja lub przechowywanie bibliotek multimedialnych. Dyski HDD są również nadal stosowane w profesjonalnych zastosowaniach, gdzie wymagana jest duża pojemność dysku i stosunkowo niska cena, a wydajność nie jest kluczowa. Przykładami takich zastosowań są serwery plików, systemy RAID, urządzenia NAS czy bazy danych. W przypadku zastosowań wymagających szybkiego dostępu do danych, na przykład w przypadku grania w gry komputerowe, edycji wideo czy pracy z dużymi plikami, lepszym wyborem będzie dysk SSD. Podsumowując, warto kupić dysk HDD, jeśli potrzebujesz dużo miejsca na dane, a wydajność nie jest kluczowym czynnikiem. Jednakże, jeśli wymagasz szybkiego dostępu do danych, dysk SSD będzie lepszym wyborem. W każdym przypadku, warto przemyśleć swoje potrzeby i wymagania przed zakupem, aby wybrać dysk, który najlepiej odpowiada Twoim potrzebom.